Zakon dominikanów pojawił się w Lublinie na początku XIII wieku. Od początku swego pobytu w mieście, starali się oni oczywiście o wzniesienie zabudowań potrzebnych im do codziennej pracy i sprawowania funkcji religijnych. Historycy przyjmują, że budowa kompleksu dominikańskiego mogła rozpocząć się w 1253 roku. Główny obiekt sakralny, kościół pod wezwaniem świętego Stanisława Biskupa Męczennika, zawdzięcza swoje istnienie królowi Kazimierzowi Wielkiemu, który ufundował go w roku 1342. Początkowo była to świątynia dwunawowa, jednak wskutek przebudowy po pożarze z 1575 roku zyskała jeszcze jedną nawę. Charakterystyczną cechą całej budowli jest fakt, że główna bryła kościoła jest otoczona przez jedenaście kaplic, z których każda posiada innego fundatora, a także mieści odrębne dzieła sztuki sakralnej. Najistotniejszą z nich jest kaplica Świętego Krzyża, w której są przechowywane Relikwie Krzyża Pańskiego – to za ich sprawą cała świątynia jest nazywana także Bazyliką Relikwii Drzewa Krzyża Świętego. To w 1967 roku papież Paweł VI nadał świątyni status bazyliki. W roku 2002 zaś budynek obchodził uroczyście 750. rocznicę wybudowania. Tym samym jest nie tylko jednym z najstarszych sakralnych obiektów, znajdujących się na terenie Lublina, ale także jedną z nielicznych instytucji, która działa tu nieprzerwanie przez tak wiele wieków.
Kościół ojców dominikanów w Lublinie
